zDYCHAj ubogi języku! #1 - początek serii

Język polski jest jednym z najtrudniejszych języków do nauki. Raczej nie jest to spowodowane aż tak gramatyką, gdyż jest kilka innych języków bardzo podobnych pod tym względem do naszego ojczystego języka polskiego, choć jest ona rzeczywiście trudna. Duży problem sprawia słownictwo - szeleszczące głoski i tak dalej potrafią przysporzyć palpitacji serca. Polonistą nie jestem, gramatykę traktuję głównie jako wskazówki a i tak polegam na swoim wyczuciu a nie twardych regułach, jednak z pewnością mogę skupić się na słownictwie. Język polski bowiem posiada bardzo bogaty zasób słów zarówno własnych, jak i zaczerpniętych z języków obcych.

W związku z tym, że czasem w mediach - zarówno ogólnopolskich jak i niszowych, branżowych - grzmi się, że wśród młodych ludzi panuje zubożenie słownictwa, postanowiłem wyjść temu naprzeciw i wprowadzić nową serię. "zDYCHAj ubogi języku" - nie bez powodu słowo "dycha" zapisana została kapitalikami. Oznacza ona bowiem, że za każdym razem pojawi się dziesięć słów, które niektórzy z Was mogą już znać, inni nie. Jestem pewien, że na pewno znajomość pojawiających się tutaj słów będzie wymieszana wśród czytelników - jedni będą już znali trzy i będą uważali je za oczywiste, inni słyszeli już pięć, natomiast tych trzech wspomnianych wcześniej nie. Innymi słowy mam nadzieję, że każdy znajdzie za każdym razem choć jedno słowo, które uzna za wystarczająco ciekawe, aby zagospodarować dla niego miejsce w codziennych konwersacjach. :)



Seria będzie pojawiała się w okolicach dwudziestego dnia każdego miesiąca, między 19. a 21. dokładniej. Być może zagęszczę pojawianie się tej serii, zależeć to będzie tylko od tego, jak zostanie ona przyjęta - w końcu akurat słów w języku polskim nie zabraknie! :)

Zaczynamy dzisiejszą dyszkę!

adolescent - słowa tego używa się, aby określić dojrzewającego młodzieńca; śmiało możecie je wpleść zgrabnie w rozmowę, kiedy chcecie powiedzieć np. o nastoletnim kuzynie, który wszedł w okres dojrzewania; słowo wywodzi się z języka łacińskiego, od adolscens

bejca - jest to słowo głównie z terminologii budowlano-wykończeniowej i określa roztwór, który wykorzystuje się do barwienia drewna; ciężko w sumie podać konkretny przykład praktycznego użycia tego słowa, jednak zawsze gdy spotkacie się z elementami drewnianymi, np. na grillu u znajomych, możecie zabłysnąć znajomością obróbki mebli drewnianych :) słowo pochodzi z języka niemieckiego od słowa Beize

dykteryjka - można powiedzieć, że jest to synonim słowa "anegdota", oznacza krótką, zabawną historyjkę; wyobraźcie sobie skonsternowaną minę znajomych kiedy usłyszą od Was to wesołe i przyjemne słowo - być może im również się ono spodoba i wprowadzą je na stałe do swego słownika :) tym razem geneza rozpoczyna się w języku francuskim w słowie dictérie oraz łacińskiego - dicterium

geszefciarz - od razu widać wpływ języka niemieckiego! geszefciarz to człowiek, który zajmuje się nie do końca legalnymi, szemranymi interesami bądź spekulacjami; można tak nazwać nawet swojego znajomego, który nie postępuje do końca legalnie bądź moralnie :)

kognicja - innymi słowy śledztwo, odnosi się głównie do prowadzonych dochodzeń kryminalnych, jednak używane również w odniesieniu do rozpatrywania jakiejś konkretnej sprawy - możecie więc znaleźć wiele zastosowań dla tego pochodzącego z języka łacińskiego (cognitio) słowa

lisznij czełowiek - bardzo podoba mi się to określenie, które - jak można się domyślić - pochodzi z języka rosyjskiego; występował bardzo często w literaturze rosyjskiej XIX wieku i określał on człowieka, który nie był w stanie wykorzystać swoich możliwości, dosłownie określenie to oznaczało "człowieka zbędnego"; bardzo marne szanse na wykorzystanie tego w normalnej rozmowie, ale może Wam też się spodoba :)

matuzalemowy - można powiedzieć, że jest to eufemistyczne określenie starego człowieka, odnosi się bowiem do określenia jego wieku jako właśnie matuzalemowy; matuzalemowy wiek pochodzi z Biblii, a dokładniej ze Starego Testamentu; Matuzalem był najstarszym, opisanym w niej człowiekiem, którego wiek doszedł do 969 lat

nimfetka - nie należy mylić z nimfomanką, są to dwa zupełnie odrębne słowa, nimfetka oznacza nastolatkę, u której zbyt wcześnie pojawiły się zainteresowania seksualne; tak po prawdzie w dzisiejszych czasach można tego określenia użyć w stosunku do dużej ilości bardzo młodych dziewcząt :)

pejoratywny - możemy powiedzieć o pejoratywnym wydźwięku jakiegoś słowa, pejoratywnym znaczeniu etc. słowo oznaczające negatywne nacechowanie jakiegoś słowa lub określenia, zwłaszcza kiedy może zostać odebrane w dwojaki sposób - zarówno negatywny jak i pozytywny; pochodzi od łacińskiego słowa peior, czyli "gorszy"

sangwiniczny - jest to określenie stosowane w odniesieniu do ludzkiego temperamentu, używa się go, aby opisać człowieka reagującego bardzo szybkimi i mocnymi uczuciami, które jednak są bardzo krótkie, można powiedzieć, że jest to człowiek o słomianym zapale uczuciowym - idealne słowo do określenia części znajomych; oczywiście jest to duże uproszczenie, bowiem sam opis całego temperamentu sangwinika zająłby osobny wpis, zainteresowanych odsyłam do odpowiednich tekstów na ten temat; pochodzi z łacińskiego słowa sanguis czyli "krew"

W tym momencie zamykamy pierwszą dziesiątkę z serii "zDYCHAj ubogi języku" - mam nadzieję, że część z tych słów przyda się Wam kiedykolwiek, bądź po prostu spodoba. :) Następna dyszka już za miesiąc!